Vijf tot zeven keer meer tijgers leven in gevangenschap dan in het wild

Sint-Stevens-Woluwe - 2 september 2014 - In het begin van de twintigste eeuw liepen er naar schatting 100.000 tijgers rond in het wild, vandaag blijven er amper 3.200 over. WWF is er de laatste jaren in geslaagd de teruggang te stabiliseren maar er is nog steeds actie vereist om de populatie weer vooruit te helpen. Het WWF wil met het ‘Tigers Alive Initiative’ tegen 2022 de populatie verdubbeld zien naar 6.400 tijgers. De cijfers steken schril af tegen het aantal tijgers dat in gevangenschap leeft. Tussen 15.000 en 20.000 tijgers leven in dierentuinen, reizen mee met een circus of zijn gewoon privébezit. Deze zomer raakte zelfs bekend dat ongeveer 4.700 tijgers in Amerikaanse achtertuinen worden gehouden; zowat anderhalf keer de totale wildpopulatie dus.

Meer dan 15.000 tijgers in gevangenschap
Wereldwijd leven tussen 15.000 en 20.000 tijgers in gevangenschap. Niet alleen dierentuinen houden en kweken tijgers, de grootste katachtige reist ook vaak mee met een circus én een opvallend groot aantal wordt gehouden door particulieren. In de Verenigde Staten leven naar schatting 5.000 tijgers, bijna een derde van het wereldwijde totaal, in gevangenschap. Slechts 6% daarvan resideert in een officiële dierentuin of zoo. Dat betekent dat ongeveer 4.700 tijgers bij particulieren zijn ondergebracht. Het houden en kweken van tijgers is vaak niet wettelijk geregulariseerd[1] in de Verenigde Staten. Daardoor is het moeilijk in te schatten wat er gebeurt op de zwarte markt, met de tijgers zelf én met hun overblijfselen na hun dood. Die laatsten worden verwerkt in traditionele Aziatische medicijnen, en de illegale handel zorgt voor extra vraag… wat meteen ook de wildpopulatie extra in gevaar brengt.

Waar zijn de wilde tijgers naartoe?
Er zijn drie grote redenen die aan de basis liggen van de dramatische terugval van de tijger in het wild:

1. Medicijnen: Tijgers zijn gegeerd door stropers, die niet alleen veel geld vangen voor de huid maar voor zowat ieder lichaamsdeel en orgaan. Die worden gebruikt in traditionele Aziatische hulpmiddeltjes.
2. Te weinig ruimte: De afname van het aantal tijgers loopt ook recht evenredig met de vernietiging van hun natuurlijke habitat. In de dertien landen waar tijgers nog voorkomen[2] hebben landbouw en kolonisatie ertoe geleid dat slechts 7% van de oorspronkelijk door tijgers bewoonde gebieden nog effectief door hen gebruikt kunnen worden. Bovendien zijn die gebieden drastisch verkleind én versnipperd.
3. Boze boeren: Het gebrek aan ruimte maakt dat tijgers vaker naar de bewoonde wereld trekken op zoek naar eten. De kans een mens tegen te komen neemt zo toe, met alle gevolgen van dien. Zo zijn er boeren die vergif spuiten in het kadaver van een achtergelaten prooi, als verdediging of vergelding. Een tijger eet zijn prooi namelijk nooit meteen helemaal op en keert vaak later terug.

Tigers Alive Initiative
Naast de wereldwijde strijd tegen de zwarte markt is het cruciaal de wilde tijger voor uitsterven te behoeden. Met het Tigers Alive Initiative, wil WWF de krachten binnen zijn netwerk bundelen om het in 2010 gestelde doel TX2[3] te bereiken. Dit initiatief wil het aantal wilde tijgers verdubbelen van 3.200 naar 6.400 tegen 2022, het volgende ‘Jaar Van De Tijger’ op de Chinese kalender. Met de volgende acties wil WWF de bedreigingen voor de tijger aanpakken:

• Nultolerantie op stroperij: het stimuleren van gericht bestuur, het verzekeren van overheidssteun en het versterken van effectieve bescherming en ondersteunend werk. Zo werkt WWF bv. al samen met de douane in Azië en werkt het aan sensibilisering rond traditionele geneeswijzen op lokaal niveau.
• Habitatbescherming: het ‘Tigers Alive Initiative’ wil 20 cruciale gebieden beschermen die geïdentificeerd zijn als basis voor de vooropgestelde verdubbeling en vrijwaring van de wilde tijger. WWF wil er ook zorgen voor ‘corridors’ die de geselecteerde gebieden met elkaar verbinden zodat de tijgers de nodige ruimte krijgen.
• Bemiddeling in conflict tussen mens en dier: WWF werkt samen met de lokale bevolking om oplossingen te vinden voor wilde dieren die noodgedwongen opduiken in hun dorpen en velden. Er wordt gewerkt rond een betere landplanning, management van natuurgebieden, aanleggen van bufferzones, verzekeringssystemen om schade te vergoeden die veroorzaakt werd door dieren, etc…

Damien Vincent, CEO WWF België:

“Het voortbestaan van de tijger in het wild staat onder grote druk en wat er de komende jaren ondernomen wordt, of net niet, zal beslissend zijn. Daarom is het erg belangrijk deze boodschap zo breed mogelijk te kunnen verspreiden, in de hoop dat mensen de diverse acties van WWF op het veld willen ondersteunen.”

Het brede draagvlak voor deze boodschap wordt mede mogelijk gemaakt door Whiskas®, dat voor het eerst een samenwerking met het WWF aangaat in België.

Jurgen Vandervelde, Category Director Petcare bij moederbedrijf Mars België:

“De Belgen houden van katten: 1 op 3 gezinnen in België heeft minstens 1 kat in huis, en 55% van die gezinnen koopt minstens 1 keer per jaar een product van Whiskas®. Het spreekt dan ook voor zich dat we ons bij Mars België en met Whiskas® sterk betrokken voelen bij de leefwereld en de ware natuur van zowel de ‘kleine’ als de ‘grote’ katten en dus graag bij de eerste landen zijn om het ‘Tigers Alive Initiative’ van WWF te ondersteunen met Whiskas®.”

De internationale samenwerking tussen Mars Inc en WWF loopt tot en met 2016, waarbij getracht wordt de totale som van 4,5 miljoen euro in te zamelen.

[1] Afhankelijk van staat tot staat

[2] Rusland, Bhutan, Cambodja, China, Indië, Indonesië, Laos, Maleisië, Nepal, Thailand en Vietnam

[3] TX2 werd opgesteld en afgesproken op de 2010 Tiger Summit in Sint-Petersburg, georganiseerd door WWF, door de 13 landen waar de tijger nog in het wild voorkomt