Ondernemerschap in België: 50-plussers en vrouwen zetten economie binnenkort op zijn kop

Vandaag publiceert Amway de zevende editie van zijn jaarlijkse studie onder de titel ‘Amway Global Entrepreneurship Report 2016’ (AGER) over wereldwijd ondernemerschap. Hieruit blijkt dat de Belg – niet alleen de doorsnee jonge ondernemer, maar ook vrouwen en senioren – zich steeds meer aangetrokken voelt tot ondernemerschap.

Belg steeds meer geneigd tot ondernemen

Voor het tweede opeenvolgende jaar maakt de studie van Amway gebruik van een nieuw hulpmiddel om de verschillende houdingen tegenover ondernemen wereldwijd beter in kaart te brengen. De Amway Entrepreneurial Spirit Index (AESI) meet de factoren die een invloed hebben op de intentie om een eigen onderneming op te richten[1]. Wereldwijd ligt de gemiddelde AESI-score dit jaar op 50 en de landen met een podiumplaats op het gebied van ondernemen zijn Vietnam (81), India (80) en Thailand (77).

Met een gemiddelde score van 46 is België niet minder dan 5 punten gestegen en staat ons land wereldwijd op de 30e plaats (2015: 33e plaats). Volgens het onderzoek meent 45% van de Belgen te beschikken over de vereiste eigenschappen en financiële middelen om een eigen onderneming te starten (2015: 40%) en beschouwt 47% van de Belgische respondenten ondernemerschap als een interessante carrièrestap, dit is een stijging van 6% tegenover 2015.

Met deze AESI-score doet België het trouwens beter dan het Europese gemiddelde, dat op 45 ligt. Daarnaast staat 80% van de Belgen positief tegenover ondernemerschap, dat is 7% meer dan in 2015. “Het is de eerste keer dat we in ons land zo’n positief resultaat behalen,” verklaart Bernard Surlemont hoogleraar Ondernemerschap aan de Universiteit van Luik - HEC. Is België dan het nieuwe Silicon Valley, waar het wemelt van de ondernemers in de meest uiteenlopende sectoren?

“Nog een beetje geduld,” lacht Victor Gilsing, hoogleraar Corporate Innovation & Entrepreneurship aan de Universiteit van Antwerpen. “De resultaten van dit jaar zijn indrukwekkend en veelbelovend. Toch zien we dat de grootste uitdaging voor de Belgen ligt in de oprichting zelf, wat gezien onze eerder traditionele cultuur niet hoeft te verbazen. De AESI-resultaten, die boven het Europese gemiddelde liggen, wijzen erop dat zich een culturele verandering aan het voltrekken is en dat deze misschien de voorloper is van een nieuw ondernemerschapsklimaat in België.”

Maar hoe kunnen we deze plotse interesse voor ondernemerschap verklaren? Volgens Bernard Surlemont, hoogleraar Ondernemerschap aan de Universiteit van Luik - HEC, halen twee categorieën van de Belgische bevolking momenteel het traditionele ondernemerschap overhoop: vrouwen en 50-plussers.

De ‘papy boom’ van het Belgische ondernemerschap

Volgens de resultaten van de studie staat 78% van de Belgen van 50 jaar of ouder positief tegenover ondernemerschap, dit is 17% meer dan in 2015. Bovendien is het ondernemerschapspotentieel (en dus het aantal personen dat overweegt om een onderneming op te starten) voor deze leeftijdscategorie 7% gestegen tegenover vorig jaar. Globaal genomen beschouwt één Belg op twee van 50 jaar of ouder het ondernemerschap als een interessante carrièrestap.

Volgens Bernard Surlemont, hoogleraar Ondernemerschap aan de  Universiteit van Luik - HEC,  kunnen tal van factoren deze sterke stijging verklaren: “Naast talrijke beleidsmaatregelen om ondernemerschap te stimuleren, heeft ook de gewijzigde wetgeving inzake de sociale zekerheid een belangrijke impact gehad op 50-plussers. Met de verhoging van de pensioenleeftijd tot minstens 65 jaar zien de meeste werknemers zich genoodzaakt om een alternatief te zoeken en ondernemerschap komt hierbij als meest interessante optie uit de bus gezien de huidige context van de tewerkstellingsmarkt. De Belgische wetgeving is recent overigens gewijzigd in het voordeel van zelfstandigen, die voortaan meer voordelen hebben wanneer ze zich terugtrekken. In deze context hoeft het geen verbazing te wekken dat deze leeftijdscategorie interesse heeft voor ondernemerschap en eraan denkt om een eigen onderneming op te starten.”

Volgens Christiane Robert, voorzitter van SeniorFlex, een Belgische organisatie die senioren helpt om professioneel actief te blijven, komen deze resultaten overeen met wat de organisatie observeert in het werkveld: senioren worden vaak benadeeld door het systeem van loonarbeid. De onderneming wil hen daarom een interessant alternatief bieden om toch actief te blijven, wat ook een goede manier is om hun ervaring te waarderen en ze tegelijkertijd toch de nodige autonomie te geven om hun arbeidstijd te verlichten indien nodig. Binnen onze organisatie merken we een nettotoename van het aantal senioren die hun eigen onderneming oprichten, wat waarschijnlijk werd aangemoedigd door de afschaffing van de inkomensgrens op het gecumuleerde inkomen tijdens een pensioen in 2015 voor een beperkte categorie van gepensioneerden. Dit is al een eerste stap richting ondersteuning voor senioren, maar wij sporen de autoriteiten aan om ook de wet te versoepelen om dit belang verder te steunen.

Vrouwelijk ondernemerschap, een trend die wordt bevestigd

De resultaten wijzen erop dat ondernemen niet langer alleen een mannelijke aangelegenheid is. Bovenop een stijging van 9% van het aantal Belgische vrouwen dat positief staat tegenover ondernemerschap (80%), bedraagt de AESI-score voor vrouwelijke respondenten 43, dit is 7 punten meer dan in 2015. 

“Er zijn de laatste jaren talrijke initiatieven opgezet om vrouwelijk ondernemerschap te stimuleren en deze campagnes hebben duidelijk hun vruchten afgeworpen. Het is echter interessant om op te merken dat, hoewel de Belgische vrouwen overwegend positief staan tegenover ondernemerschap (80%), ze er toch moeilijk in slagen om hun dromen om te zetten in daden (slechts 32% denkt eraan om een eigen onderneming op te starten tegenover 38% bij de mannen). De reden? Het gebrek aan vertrouwen in zichzelf en in hun capaciteiten. Het is hoog tijd dat er een nieuwe wind waait en dat ook zij beginnen te geloven in zichzelf en in hun potentieel,” aldus Bernard Surlemont, hoogleraar Ondernemerschap aan de HEC, de Universiteit van Luik.

Voor Florence Blaimont, de oprichter van het Belgische netwerk voor vrouwelijke ondernemers Wonder Women, is het in de eerste plaats het streven naar financiële en emotionele autonomie dat deze Belgen drijft om iets op te starten: “Het tijdperk waarin de man de enige financiële steun bood voor het hele gezin is voorbij. De meerderheid van deze vrouwen wil zelfstandig worden om te kunnen voorzien in hun eigen behoeften (en die van hun gezin) terwijl ze een beroep uitoefenen waardoor ze gepassioneerd zijn, dat zin heeft voor hen en overeenkomt met hun waarden. Ze zijn zich bewust dat dit nooit zonder risico verloopt, maar de vrijheid om zelf te kiezen geeft hen genoeg moed om eraan te beginnen.”

Alle internationale resultaten zijn terug te vinden in het PDF-bestand aan het einde van het persbericht. Daar vind je onder meer details over de Belgische resultaten vanaf pagina 54.

Voor meer informatie over de Belgische resultaten of moest je interesse hebben in een interview met Victor Gilsing (Universiteit Antwerpen) of Bernard Surlemont (HEC ULG), neem dan contact op met lisa.bronselaer@ketchum.com.

[1] De AESI berust op drie variabelen, die elk zijn afgeleid uit de Theory of Planned Behaviour van Icek Ajzen: wenselijkheid (desirability), haalbaarheid (feasibility) en de sociale omgeving (stability against social pressure). Hoe hoger de score, hoe hoger de intentie van de respondent om een eigen onderneming op te richten.

# # #

Over het Amway Global Entrepreneurship Report (AGER)

AGER 2016 is een studie die werd uitgevoerd door Amway, in samenwerking met prof. dr. Isabell M. Welpe van de Chair of Strategy & Organization aan de Technische Universiteit München (TUM). Het veldwerk werd uitgevoerd door het marktonderzoeksbureau GfK uit Neurenberg, tussen april en juli 2016. De resultaten worden gedeeld met de wetenschappelijke gemeenschap, waaronder de 46 academische AGER-adviseurs, en met alle universitaire en publieke instellingen, en alle geïnteresseerde denktanks.

Voor meer informatie over AGER: news-fr.amway.be  

Timing:               april – juli 2016

Respondenten:   50.861 mannen en vrouwen tussen 14 en 99 jaar

Landen:              45 landen: Australië, België, Brazilië, Bulgarije, Canada, China, Colombia, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, India, Italië, Japan, Kroatië, Letland, Litouwen, Maleisië, Mexico, Nederland, Noorwegen, Oekraïne, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Rusland, Slovenië, Slowakije, Spanje, Taiwan, Thailand, Tsjechië, Turkije, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Vietnam, Zuid-Afrika, Zuid-Korea, Zweden, Zwitserland

Methode:            Telefonische en face-to-face-interviews

Uitgevoerd door:  GfK Neurenberg, Duitsland

De twee academische AGER-adviseurs in België zijn:

Over Amway

Amway, een familiebedrijf, is een van de grootste directe-verkoopbedrijven wereldwijd en verkoopt meer dan 400 kwaliteitsproducten (o.a. schoonheids-, welzijns- en onderhoudsproducten) via onafhankelijke distributeurs aan de eindgebruikers. Amway werd opgericht in 1959 in het Amerikaanse Ada en is actief in meer dan 100 landen. In 2015 boekte Amway een wereldwijde omzet van 9,5 miljard dollar.

Amway’s best verkopende merken zijn Nutrilite™ vitamine-, mineralen- en voedingssupplementen; Artistry™ huidverzorging en kleurencosmetica; en eSpring™ waterbehandelingssystemen. Voor meer informatie, surf naar news.amway.be.